W Polsce nadal trwają dyskusje na temat rosnącej inflacji i jej wpływu na polską gospodarkę oraz portfel zwykłych obywateli. Według najnowszych danych GUS, inflacja w Polsce w kwietniu 2023 roku wyniosła 6,3%, czyli o 0,1 punktu procentowego więcej niż w marcu tego samego roku. To kolejny miesiąc, w którym odnotowujemy wzrost cen w naszym kraju.  

Czym jest inflacja i jak wpływa na codzienne życie studentów? Jakie są sposoby na oszczędzanie i minimalizowanie jej negatywnych skutków? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w tym artykule. Wszystkie informacje, opieramy na źródłach pochodzących z renomowanych instytucji zajmujących się badaniami rynku oraz ekonomii, takich jak Narodowy Bank Polski, Główny Urząd Statystyczny czy Polska Izba Gospodarcza. Przedstawimy również praktyczne porady dla studentów, którzy chcą ochronić swoją kieszeń przed negatywnymi skutkami inflacji. 

 

Co to jest Inflacja? 

 

Inflacja jest zjawiskiem ekonomicznym, które polega na ciągłym i długotrwałym wzroście poziomu cen dóbr i usług w gospodarce. Jest to zjawisko, które dotyczy wielu krajów na całym świecie i ma wpływ na wiele aspektów życia społecznego, takich jak siła nabywcza waluty, inwestycje, wydatki budżetowe czy stopy procentowe. W Polsce problemy związane z inflacją zaczęły się już w latach 70. XX wieku, kiedy to wydatki państwa zaczęły przekraczać wpływy budżetowe. W efekcie, były podejmowane próby finansowania deficytu budżetowego poprzez emisję dodatkowej ilości pieniądza, co z kolei prowadziło do wzrostu cen. W latach 80. inflacja w Polsce osiągnęła rekordowy poziom1. W 1989 roku wynosiła ona ponad 600% (hiperinflacja), co oznacza, że ceny towarów i usług zwiększały się średnio ponad siedmiokrotnie w ciągu roku. Przyczyną takiej sytuacji były m.in. problemy związane z gospodarką planową oraz brakiem wolnego rynku. Po transformacji ustrojowej w Polsce inflacja zaczęła spadać, osiągając w latach 90. poziom około 10%. W kolejnych latach odnotowano dalszy spadek inflacji, aż do poziomu około 2% w pierwszej dekadzie XXI wieku. Niestety, od 2016 roku inflacja w Polsce zaczęła rosnąć. W 2022 roku inflacja osiągnęła poziom 6,4%, a według prognoz w 2023 roku może wynieść nawet 7,5%.2  

 

 

Przyczyny? 

 

Obecna sytuacja inflacyjna w Polsce pozostaje dość niepokojąca. Według danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny, w kwietniu 2023 roku inflacja wyniosła 14,7% w porównaniu z rokiem poprzednim. To oznacza najwyższy poziom inflacji od ponad 30 lat. Sytuacja ta jest wynikiem różnych czynników, takich jak: 3 

• Wzrost kosztów produkcji – w ostatnich latach ceny surowców, materiałów budowlanych i energii elektrycznej znacznie wzrosły. To skłoniło przedsiębiorców do podwyższenia cen swoich produktów i usług.  

• Wpływ pandemii – pandemia COVID-19 wpłynęła na wzrost kosztów produkcji oraz na ograniczenie podaży towarów i usług, co przyczyniło się do zwiększenia cen.  

• Polityka monetarna – w Polsce obowiązywała polityka niskich stóp procentowych, która miała na celu pobudzenie gospodarki. Jednym z efektów tej polityki jest zwiększenie inflacji. Mimo ostatnio ciągłego podwyższania stóp procentowych, ma to nieodczuwalny wpływ na inflacje.  

 

Według ekspertów, jednym z głównych czynników wpływających na wzrost inflacji są rosnące koszty surowców i energii. Trwający konflikt zbrojny na Ukrainie wywołany przez agresje Rosji miał ogromny wpływ na chociażby ceny węgla oraz paliwa. Ponadto, niekorzystny wpływ na inflację mają także skutki pandemii COVID-19. Polska jak i cały Europa, wprowadzała w czasie pandemii tzw. „lockdown”, rekompensując to tarczami „covidowymi” gdzie dodrukowano 283 mld zł pustego pieniądza.4 

 

Wysoki poziom inflacji ma poważne konsekwencje dla konsumentów i przedsiębiorców, ponieważ prowadzi do wzrostu cen towarów i usług oraz zmniejszenia siły nabywczej pieniądza. Dlatego też, w obliczu takiego stanu rzeczy, bank centralny jest zmuszony podejmować działania mające na celu ograniczenie inflacji. Warto także zauważyć, że inflacja w Polsce jest na tle innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej stosunkowo wysoka. Według danych Eurostatu z marca 2023 roku, Polska zajmuje 2. miejsce pod względem wzrostu cen w regionie, zaraz po Węgrzech. Należy pamiętać, że przyczyny inflacji są złożone i zależą od wielu czynników. W przypadku Polski można wymienić jeszcze wiele innych czynników wpływających na wzrost cen, takich jak polityka podatkowa, socjalna czy sytuacja na rynku pracy.  

Inflacja a sytuacja finansowa studentów? 

 

Inflacja ma bezpośredni wpływ na sytuację finansową studentów, którzy często żyją na krawędzi budżetu. Wzrost cen artykułów spożywczych, paliw oraz usług może prowadzić do spadku siły nabywczej ich dochodów. Dodatkowo, inflacja wpływa na ceny wynajmu mieszkań, co może oznaczać, że studenci muszą przeznaczać większą część swojego budżetu na opłacenie czynszu. W tym kontekście, ważne jest, aby studenci starali się oszczędzać i planować swoje wydatki. Mogą to zrobić poprzez korzystanie z okazji i promocji, przygotowywanie posiłków w domu oraz szukanie tańszych alternatyw w ramach wydatków związanych z edukacją, takich jak książki i artykuły biurowe. Ponadto, warto też zastanowić się nad sposobami zwiększenia swoich dochodów, np. poprzez pracę na pełen etat w czasie wakacji lub zlecenia dodatkowej pracy.  

Żeby zminimalizować wpływ inflacji na finanse studentów, istnieje kilka strategii, które można zastosować. Jednym z najprostszych sposobów jest zwiększenie oszczędności i zmniejszenie wydatków. Można rozważyć zakupy w tańszych sklepach, szukanie okazji i promocji, a także zmniejszenie wydatków na luksusowe artykuły, takie jak ciuchy i jedzenie na wynos. Innym sposobem jest zwiększenie dochodów poprzez podjęcie pracy w wolnym czasie. Można rozważyć pracę na pół etatu, freelance’owanie lub prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Wraz z rozwojem technologii, dostępnych jest coraz więcej prac online, które można wykonywać z dowolnego miejsca na świecie. Kolejną strategią jest inwestowanie oszczędności w produkty finansowe, takie jak lokaty bankowe, obligacje czy fundusze inwestycyjne. Daje to możliwość zwiększenia zysków z oszczędności, co pomaga w walce z inflacją. 

 

Ostatecznie, należy pamiętać, że inflacja to proces, na który nie mamy wpływu, ale możemy zminimalizować jego wpływ na nasze finanse poprzez rozważne wydawanie pieniędzy, oszczędzanie i inwestowanie. Warto również zwrócić uwagę na możliwości korzystania z programów wsparcia dla studentów, takich jak stypendia, dotacje i zniżki. Wnioski są jednoznaczne: inflacja wpływa na sytuację finansową studentów i wymaga od nich elastyczności oraz podejmowania racjonalnych decyzji finansowych. Odpowiedzialne podejście do zarządzania finansami oraz świadome wybory zakupowe mogą pomóc studentom w utrzymaniu równowagi budżetowej, nawet w trudnych warunkach inflacyjnych. 

 

Podsumowanie 

 

Podsumowując, inflacja to zjawisko, które wpływa na całą gospodarkę, w tym na sytuację finansową studentów. W Polsce w ostatnim czasie odnotowano wzrost cen w wielu sektorach, co zwiększa znacząco koszty życia. Jednakże, są sposoby, aby zminimalizować wpływ inflacji na finanse studentów. Należy dbać o zdrowe nawyki finansowe, takie jak oszczędzanie, unikanie nadmiernych wydatków i korzystanie z ofert specjalnych dla studentów. Dobrym pomysłem jest również szukanie dodatkowych źródeł dochodu, takich jak praca dorywcza. 

 

Nie da się jednoznacznie określić, jak długo utrzyma się obecna sytuacja inflacyjna w Polsce, ale według ekspertów można się spodziewać, że będzie to utrzymywać się jeszcze przez jakiś czas. Warto śledzić najnowsze informacje na ten temat, aby jak najlepiej dostosować swoje wydatki do aktualnej sytuacji. 

 

Autor: Tomasz Jarząb