Prosumpcja jest nowym podejściem innowacyjnym włączającym konsumenta w uczestnictwo na rynku usług finansowych, a jej koncepcja jest oparta na połączeniu konsumpcji z czymś innowacyjnym czy przedsiębiorczym nieograniczającym finansów danego nabywcy, a także włączeniu w cały proces również jego własnej inwencji, która w połączeniu z aktywnością gospodarczą klienta, może przynieść mu określone zyski¹. Termin prosumpcji łączy w sobie produkcję i konsumpcję, ponieważ granica pomiędzy tymi dwoma terminami w prosumpcji zostaje zatarta przy wystąpieniu sytuacji kiedy producent stanie się konsumentem, lub na odwrót — gdy konsument stanie się producentem².

Jacy są prosumenci?

Prosument jest bardzo świadomym odbiorcą wszelakiego rodzaju działań ze strony marketingowej, który na bieżąco potrafi określić panujące trendy, a nawet poszukiwać nowych ponadczasowych wartości, a jego największe skupienie uwagi obejmuje najwyższa jakość, z jaką jest obsługiwany jako konsument, ponieważ świadomy swojej wartości,
oczekuje godnego dla niego traktowania³.

Prosumenci chętnie aktywnie biorą udział w poszukiwaniu opinii, informacji na temat danego produktu czy usługi, korzystają z własnych doświadczeń i opinii z zewnątrz, a po danej transakcji chętnie dzielą się swoim zdaniem z innymi na temat danego produktu czy usługi⁴. Takie osoby lepiej radzą sobie z przebodźcowaniem związanym zza dużym napływem informacji w przeciwieństwie do zwykłego konsumenta oraz mają oni zazwyczaj dużą ilość zainteresowań w sferze nowinek technologicznych czy gadżetach⁵.

Zachowania prosumenckie na rynku usług finansowych

Zachowania prosumenckie objawiają się w różnych obszarach jeśli chodzi o rynek usług finansowych, lecz najczęściej odbywa się to w momencie, w którym prosument samodzielnie korzysta, nabywa usługi finansowe, a nawet współtworzy je z innymi konsumentami czy instytucjami finansowymi oferującymi na rynku dane usługi finansowe⁶. Koncepcja prosumpcji obejmuje takie cechy jak:

• Personalizację — jest to sytuacja kiedy konsument w większym stopniu decyduje o swoich wymaganiach czy potrzebach odnośnie danego produktu, który chce nabyć i dostosowuje go do swoich własnych potrzeb
• Aktywność konsumenta — obejmuje kwestię zaangażowania konsumenta w proces produkcji lub dostarczania danej usługi, a nie tylko bycie przez niego biernym odbiorcą
• Współpracę — proces tworzenia produktów lub usług może objąć współpracę pomiędzy prosumentami, lub producentami
• Równowagę między profesjonalizmem a samodzielnością — Prosumenci mimo korzystania z usług profesjonalistów tam, gdzie jest to konieczne, zachowują kontrolę nad tym procesem
• Wykorzystywanie własnych zasobów — Prosumenci aktywnie angażują się w proces twórczy produktu czy usługi wykorzystując do tego własne zasoby i umiejętności⁷.

Wpływ prosumpcji na rynek usług finansowych

Wpływ prosumpcji na rynek usług finansowych może obejmować⁸:

• Crowdsourcing i crowdfunding — jest to przykład prosumpcji w dziedzinie finansów, który może obejmować współpracę prosumentów w celu zebrania kapitału na różnorakie projekty finansowe, które mogą obejmować kredyty czy inwestycje. Współpraca prosumentów może również objąć wspólny proces twórczy nowych produktów finansowych.
• Tworzenie własnych produktów finansowych — poprzez coraz to większą dostępność narzędzi finansowych czy edukacji, prosumenci mają szansę tworzyć własne portfele inwestycyjne, zarządzać własnymi oszczędnościami czy inwestycjami
• Rozwój aplikacji lub narzędzi finansowych — prosumenci mają możliwość tworzenia własnych aplikacji lub narzędzi finansowych ułatwiających zarządzanie finansami, inwestycjami czy kontrolą wydatków
• Ocena oraz recenzja produktów finansowych — prosumenci mają możliwość wyrażenia swojej opinii i recenzji produktów finansowych, w konsekwencji czego zwykli konsumenci, dzięki tym informacjom, mogą podjąć właściwy wybór.
• Uczestniczenie w budowaniu przepisów i regulacji — dzięki uczestnictwu prosumentów w procesie budowania przepisów i regulacji dotyczących usług finansowych, mogą się stać one bardziej dostosowane do klientów.

Podsumowując, prosumenci mają potencjał do posiadania znaczącego wpływu na rynek usług finansowych, dzięki zwiększeniu ich aktywności w procesie tworzenia czy korzystania z usług, czy produktów finansowych. Jest to korzyść równie dla konsumentów czy instytucji finansowych — ci pierwsi dostają dostosowane rozwiązania finansowe do swoich potrzeb a instytucje nowoczesne pomysły do ulepszania swoich usług. Jednak ważne jest, aby zapewnić odpowiednie zabezpieczenia i regulacje, aby chronić interesy konsumentów i zapewnić uczciwą konkurencję na rynku usług finansowych.

---

Bibliografia

1. R. Wolny, Prosumpcja i prosument na rynku e-usług, Konsumpcja i Rozwój 2013,1 ust. 4, s. 152. ↩︎
2. E. Szul, Prosumpcja jako aktywność współczesnych konsumentów uwarunkowania i przejawy, Nierówności społeczne i wzrost gospodarczy 2013, 3, s. 347 ↩︎
3. J. Bednarz, Prosumpcja jako rezultat zmian zachodzących w zachowaniach konsumentów na przykładzie przemysłu spożywczego, 2017, s. 15. ↩︎
4. A. Strzelecki, Prosumpcja treści w społecznościach wirtualnych, [w:] Uwarunkowania technologiczno-społeczne i modele prosumpcji systemów informatycznych zarządzania, M. Pańkowska (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2015, s. 166. ↩︎
5. E. Kieżel, S. Smyczek, Model zachowań prosumenckich konsumentów na rynku usług finansowych, KONSUMPCJA I ROZWÓJ 2013; 2(5), s. 96 ↩︎
6. A. Strzelecki, …, s. 163. ↩︎
7. E. Kieżel S. Smyczek, …, s. 100. ↩︎
8. E. Szul, Prosumpcja jako aktywność współczesnych konsumentów uwarunkowania i przejawy, Instytut Socjologii UMCS w Lublinie, s.347 ↩︎

Autor: Grażyna Dudzik, Weronika Hanusiak

Fot. Anna Górska, Obraz wygenerowany dzięki SI- Kreator Obrazów (bing.com)